Eind augustus bood de Nederlandse Spoorwegen de pers een kijkje aan om een blik te kunnen werpen op de gemoderniseerde VIRM-dubbeldekker. De trein is van alle gemakken voorzien voor de reiziger. Door nieuwe led-verlichting en verbeterde aerodynamica is de trein ook duurzamer en zuiniger geworden. Nieuwe rolstoeltoegankelijke toiletten, kunst, betere toegankelijkheid voor blinden en slechtzienden, meer bagageruimte, wifi en schermen met actuele reisinformatie complementeren het geheel.

Eerste serie VIRM gemoderniseerd

Met een leeftijd van ongeveer 20 jaar is de eerste serie VIRM toe aan een mid-life revisie, hiermee moet het materieel weer voor ongeveer 20 jaar nog in dienst blijven. Deze treinen zijn in twee lengtes op het spoor te vinden, met 4 en 6 rijtuigen. De reden van de modernisering heeft te maken met de hedendaagse wensen van de reiziger, nieuwe wettelijke bepalingen en de doelstelling van de NS om duurzamer te worden in het milieu, onder meer door het terugdringen van CO2 en het toevoegen van energiebesparende technieken

Tijdens zo'n revisie wordt de trein tot op het casco gestript, waarna er de techniek gerevisieerd wordt en er een nieuw interieur in geplaatst wordt. De keus van de NS is dan ook vanuit gegaan naar het interieur welke ook in de DDZ-trein werd toegepast. Ook de elektrische apparatuur en componenten in de trein worden voorzienvan een complete revisie.

Ervaring met eerdere modernisering

Hans Seegers, directeur van de werkplaats in Haarlem waar de trein is gemoderniseerd reageerde verheugd tijdens de perspresentatie: “Wij zijn ontzettend trots op deze trein die de reiziger als nieuw zal ervaren. We konden voortbouwen op de ervaringen met de 50 dubbeldekkers (type DDZ) die hier eerder al zijn gemoderniseerd en die inmiddels als beste worden gewaardeerd door onze reizigers. Nu we deze eerste dubbeldekker (type VIRM) klaar hebben, kunnen we de serieproductie opstarten. Tussen 2016 en 2020 komen er zo elk jaar ongeveer 20 nieuwe treinen op het spoor en kunnen ze weer jaren mee. Een mooi voorbeeld van duurzaam ondernemen.”

Interieur

Het eerste wat opvalt aan de VIRM is de blauwe band over de gehele trein heen. Deze liep voorheen langs de bovenste coupe's, maar is in de vernieuwde variant, net als de DDZ , ook afgebogen naar de benedenverdieping. Hiermee wil de NS de verschillen in de zones accentueren. Ook de deuren zijn voorzien van een ander contrast. Dit is voortgekomen uit een nieuwe wettelijke eis van de IL&T die bij nieuwe en vernieuwde treinen een beter contrast eist voor de herkenning van bijvoorbeeld visueel gehandicapten.

De trein is net als de DDZ ook weer verdeeld in zones. Deze zijn precies van dezelfde opzet voorzien, waarbij de stoelindeling haast gelijk is gebleven met die van de VIRM in zijn oude stijl.
Het bovengedeelte van het vernieuwde paradepaardje trein kenmerkt zich door de opstelling van de stoelen achter elkaar (coach-opstelling) in een een zakelijkere inrichting, welke bedoeld is om in te werken en lezen. Hier zijn ook in enkele coupe's stiltezones ingericht waarbij er stilte verwacht wordt.
De benedenverdieping is informeler ingericht en voorzien van zitplaatsen die tegenover elkaar staan (vis-a-vis) en een brede loungebank.

Alle treinen zijn verder voorzien van: het modernste meubilair welke ook bekend is uit de DDZ-trein; schermen met actuele reisinformatie welke nu ook op enkele balkons hangen, ook weer gratis draadloos internet. In het kader van toegankelijkheid is rekening gehouden met rolstoeltoegankelijke toiletten met (voor het eerst) ook een urinoir, brailleplaatjes bij de trapleuningen, en een visuele herkenning bij de bovenkant van een trap om te voorkomen dat mensen hun hoofd niet zullen stoten. Ook is er voorzien in verbeterde zichtbaarheid van en signalering bij treindeuren. Er is gebruik gemaakt van duurzame materialen en de nieuwste technologie zoals design LED-lampen die zich aanpassen aan de hoeveelheid buitenlicht. In de trein is, in lijn met de NS-traditie, ook moderne kunst aangebracht met in het oog springende deurduwers en jashaken. Ook deze zijn weer door kunstenaar Onno Poiesz ontworpen die ook diverse kunstwerken zoals de vele soorten deurduwers in de DDZ heeft ontworpen.

Verder is er in de oude liftschachtjes (hier ging vroeger de trolley van railcatering in) meer bagageruimte gecreëerd, waarbij horizontale schuifstangen in een verticale beweging ervoor zorgen dat bagage niet uit de rekken kan vallen..

 

 

Revisie

Bij de ombouw van de dubbeldekkers wordt gewerkt volgens de principes uit de auto-industrie, waarbij de rijtuigen stuk voor stuk volledig worden gestript en gemoderniseerd. Het grootste deel van al het materiaal dat hierbij vrijkomt wordt gerecycled.

De werkvloer is ingericht in maar liefst 22 'werkstations' waar steeds een rijtuigdeel wordt behandeld met specifieke werkzaamheden. Hierbij worden er zes soorten werkzaamheden behandeld om de trein te kaal te strippen, te schilderen, assembleren van nieuw interieur en techniek en het testen en de beproeving. In een volgende review gaan we hier verder op in.

De levering van materialen wordt volgens een op maat uitgekiend proces uitgevoerd waarbij de onderdelen, zoals de stoelen, wanden en banken, op de juiste momenten bij de juiste werklocaties in de werkplaats worden aangeleverd via dockingstations voor vrachtwagentrailers.

Uiteindelijk moet in 2017 het hele revisie-proces zo op gang zijn dat de doorlooptijd van een trein 50 tot 60 dagen is. Het verschil hangt af van de lengte van de trein.

 

NS: Investering in nieuw en vernieuwd materieel

De modernisering van deze dubbeldekker (type VIRM) is onderdeel van een programma van €2,5 miljard aan investeringen in nieuw/gemoderniseerd materieel bij NS. Zo worden er 11 oude dubbeldekkers (DDM-1) voorzien van een lichte opknapbeurt,  stromen vanaf eind dit jaar 58 nieuwe FLIRT-treinen van Stadler in als Sprinter. Ook volgen vanaf 2018 118 nieuwe Sprinters van de Spaanse treinbouwer CAF, en vanaf 2021 stromen ca. 80 nieuwe Intercity’s in van Alstom.

Copyright foto's: Koen Brouwer (interieur) en Ariën Claij (revisie). Foto toilet: Nederlandse Spoorwegen