Binnenkort gaan de proeven van start met een waterstoftrein op het baanvak tussen Leeuwarden en Groningen. Op woensdagavond heeft de eerste waterstoftrein de Nederlandse grens overgestoken via Bad Bentheim, Oldenzaal naar Leeuwarden.

De komende weken zal de Coradia iLint-trein van Alstom diverse nachtelijke proefritten maken zodat er kan worden gekeken wat de prestaties van de trein zijn.

De speciale proeftrein met het nummer 654.102 is gesleept achter locomotief 9901 van RailExperts het land binnengerold. De trein heeft enkel de toestemming om testritten af te leggen in de nacht en op het traject tussen Groningen en Leeuwarden. De proef zal twee weken gaan duren waarbij er wordt gekeken wat de prestaties van deze trein zijn, en of deze met 140 kilometer per uur de dienstregeling zou kunnen halen. In tegenstelling tot de vorige proef met de 'automatisch rijdende trein' zullen er in deze waterstoftrein geen passagiers mee kunnen rijden, maar komt er wel een 'open dag' op station Groningen.

Alstom Coradia iLint

De Coradia iLint is ontwikkeld door de Alstom-fabrieken in Salzgitter, de fabriek van Alstom voor regionale treinen, en in Tarbes (Frankrijk), de fabriek van Alstom voor tractiesystemen. De trein is voor het eerst in 2016 op de InnoTrans mobiliteitsbeurs in Berlijn gepresenteerd. Met de inhoud van één tank hebben deze treinen een actieradius tot 1.000 kilometer.

Tot op heden is de spoorweginfrastructuur in Nederland ingericht op dieseltreinen en elektrische treinen. Daarvoor zijn voldoende tank- en oplaadstations. Een tankstation voor waterstof, een instabiel element dat onder hoge druk wordt opgeslagen, is wat ingewikkelder te realiseren dan een tankopslag met diesel. Bij eerdere proeven in het buitenland werd daarom gebruik gemaakt van een mobiel laadstation. Ook tijdens deze proef zal dit gebruikt worden.

Het artikel gaat verder onder de foto

Aankomst van de iLint waterstoftrein door Oldenzaal, in de richting van Leeuwarden.
Foto: Erik Ruisch

Onderzoek

Met de proef wordt er door de provincie Groningen, Arriva, ProRail, Alstom en energiebedrijf Engie onderzoek gedaan naar de praktijkervaring, en wordt er onderzocht of waterstoftreinen een geschikte oplossing kan zijn voor nieuw duurzaam spoorwegmaterieel in de provincie Groningen. In dat geval kunnen de huidige dieseltreinen worden ingeruild voor de energiezuinige waterstoftreinen. Ook zal de trein een oplossing kunnen zijn voor de huidige dieseltreinen in de provincie Overijssel op de spoorlijnen Oldenzaal - Zutphen, Almelo - Mariënberg - Hardenberg en Enschede - Münster. Uit onderzoek is gebleken dat waterstof goedkoper is dan een elektrificatie van het spoor.

Een ander onderdeel van de proef is de meting van de rijweerstand in combinatie met tegenwind, en het meten hoe lang het tanken duurt. Ook zal er worden gekeken wat er nodig is om waterstoftreinen in de toekomst met passagiers te laten rijden. Als de proef een succes is wil de provincie Groningen vanaf 2023 met waterstoftreinen gaan rijden.

De proef was al aan het eind van 2017 door ProRail aangekondigd voor in het jaar 2018, waarna dit werd uitgesteld naar het eerste kwartaal van 2020. Hoewel er aanvankelijk nog onduidelijkheid was over de toestemming voor de proefritten is de trein nu eindelijk in het land.

Open dag

Op zaterdag 7 maart is de iLint waterstoftrein ook voor publiek te bekijken. De trein staat die dag tussen 12.00 en 16.00 uur op spoor 1a van station Groningen. De trein maakt tijdens dit moment geen treinritten, omdat daar geen toestemming voor verleend is.

Waterstof in het buitenland

Momenteel rijden er in Duitsland sinds 2018 al twee waterstoftreinen in het Nedersaksen-deelstaat van Duitsland. Vanaf 2021 zal de vervoersautoriteit LNVG het aantal treinen uitbreiden naar 14 stuks. Ook vervoersautoriteit RMV heeft 27 Coradia iLint-waterstoftreinen besteld die vanaf 2022 op vier lijnen rondom Frankfurt moeten gaan rijden. Ook is de iLint vorig jaar op tournee door zes Duitse deelstaten gegaan.

Niet alleen Alstom houdt zich bezig met waterstoftreinen. Ook Stadler heeft in november vorig jaar een opdracht gekregen van het in Amerika gevestigde San Bernardino County Transportation Authority (SBCTA) voor de levering van een FLIRT-H2 waterstoftrein met een optie voor nog vier dezelfde treinen. Deze moeten  vanaf 2024 gaan rijden in het zuiden van Californië, in San Bernardino County.

Daarnaast hebbenook Frankrijk, Denemarken, Noorwegen en Canada interesse getoond in de nieuwe waterstoftechnologie.

Een iLint trein van Alstom in dienst in de richting van Buxtehude in Duitsland. (Foto: Pixabay)