De redactie van Treinenweb blijft graag op de hoogte van het al spoorwegmaterieel, maar soms zit er ook wel eens een nieuwe tram tussen. En ook die willen wij graag van binnen en buiten bewonderen. In deze reportage brengen we de nieuwe Urbos 100 van materieelbouwer CAF voor het Utrechtse U-OV in beeld die in 2018 beeldbepalend wordt voor de nieuwe Uithoflijn.

Enige weken geleden geleden werd er een perspresentatie gehouden bij de tramwerkplaats van U-OV in Nieuwegein, waarbij de nieuwe Urbos 100 van CAF werd onthuld. De bouwer CAF is ook bekend van de Nieuwe Sprinter Generatie die de NS in 2018 zal leveren. Deze nieuwe tram is bedoeld om vanaf 2018 op de nieuwe Uithoflijn te rijden vanaf Utrecht Centraal naar de universiteitscampus De Uithof.

Bij de presentatie bezochten wij een mock-up die de pers en andere genodigden, waaronder tramreizigers, ook te zien kregen. Deze gaf een impressie over het in- en exterieur van de tram die over enkele jaren het toonbeeld zal gaan vormen op de Uithoflijn, en later zelfs op het gehele tramnetwerk tussen Nieuwegein en De Uithof. De mock-up die van hout gemaakt is, en niets anders is dan een niet rijvaardig model bestond uit twee rijtuigen met een afwisselend interieur, waarbij het publiek bestaande uit tramreizigers mocht beslissen over de definitieve aankleding en indeling.

Uithoflijn

Geschiedenis

In oktober 2012 maakte demissionair minister Schultz bekend dat het budget voor de Uithoflijn alsnog losgekoppeld wordt van het budget voor de verbreding van de A27. Hiermee werd de kans zekerder dat de tramlijn in de toekomst voltooid zal gaan worden.

In februari 2013 meldde dezelfde (inmiddels niet meer demissionaire) minister Schultz dat de bijdrage voor de Uithoflijn een jaar wordt uitgesteld. De reden van het uitstellen is het aanpassen van het regeerakkoord na de ophef over de inkomensafhankelijke zorgpremie. Het schrappen van projecten levert haar ministerie 670 miljoen euro op. Het vertragen levert minder per jaar op, zo'n 500 miljoen euro.

Het Bestuur Regio Utrecht die verantwoordelijk is voor de exploitatie zoekt nu naar mogelijkheden om de tram alsnog in 2018 op te leveren.

In de periode 2012 - 2014 is vooral gewerkt aan het aanpassen van wegen om ruimte te maken voor de tramlijn. Ook werd op een groot deel van het tramtraject de onderbouw (bruggen, fundering, zandlichaam) aangelegd.

Op 1 december 2014 werd bekend dat de Koninklijke BAM Groep de trambaan, bovenleiding en haltes zou gaan aanleggen in de periode eind 2015 tot 2017. Tevens werd bekendgemaakt dat het Spaanse CAF de trams zou leveren. Het gaat hierbij om volledige lagevloers trams van het type Urbos 100. Deze beschrijven we in het volgende hoofdstuk.

Huidige route

Op dit moment rijdt buslijn 12 van U-OV naar De Uithof. Deze lijn vervoert dagelijks zo'n 25.000 reizigers. Daarintegen rijdt ook buslijn 28 naar De Uithof, maar dan door de binnenstad via Neude, Janskerkhof en Biltstraat.

Toch duurt het met lijn 28 zo'n twintig minuten tot de eerste halte op De Uithof, terwijl lijn 12 de eerste halte op De Uithof binnen een kwartier bereikt. De huidige route van buslijn 12, die vervangen zal worden door de nieuwe Uithof-tramlijn, is slechts gedeeltelijk een vrije busbaan. Na de halte Bleekstraat slaan de bussen af en rijden ze gemengd met het autoverkeer via het Galgenwaard Stadion en de Weg tot de Wetenschap naar de Uithof. Vanaf dat moment rijden ze op de busbaan. Na de halte Padualaan komt de busbaan samen met de busbaan van lijn 28.

Materieel

Details

Eind 2014 werd bekendgemaakt dat het Spaanse CAF (die ook de bouw van de Nieuwe-Sprinter Generatie voor de NS voor handen neemt) de trams zou leveren. Het gaat hierbij om 27 trams van het type lagevloers trams van het type Urbos 100.

De lengte daarvan is 33 meter en ze zijn 2,65 m breed. Er zijn per tram 62 zit-, 216 staan- en 2 rolstoelplaatsen. Soortgelijke trams rijden al (of gaan rijden) in steden als Birmingham, Belgrado, Nantes en Zaragoza.

De testronde

De bouw van een tram is niet compleet alvorens reizigers zelf een oordeel mogen geven aan het comfort, de indeling en de faciliteiten. Daarom werd de redactie van Treinenweb uitgenodigd om een kijkje te mogen nemen in de twee delige mock-up die gereed stond bij de tramwerkplaats van U-OV op de Remiseweg in Nieuwegein.

De mock-up die van hout gemaakt was, was niet voorzien van één vast interieur, maar uit 9 soorten interieurkeuzes. Aan de hand hiervan zal uiteindelijk het definitieve ontwerp voor binnenin worden bepaald.

 

• Comfort van de stoelen. Hier waren er drie soorten stoelen te vinden die elk een ander comfort boden. Er zat volgens ons niet veel verschil in.
• Het stoelmotief. Er waren drie soorten stoel-motieven te zien, waaronder een voorzien van het logo van U-OV, een met een krachtige drukke oranje golfbeweging op de stof, en een matte grijze stoelzitting. Uit onze keuze kwam het logo naar voren omdat deze vrij rustig oogt.
• Materiaal stoelbekleding. Hier waren er twee keuzes te maken; hard of zacht. Persoonlijk vonden wij de zachte zitting erg aangenaam.
• Vloerbedekking. Niet geheel onbelangrijk is de vloerbedekking; moet deze een lichte of donkere tint hebben? Wij vonden een donkere tint een stuk aangenamer, vooral omdat deze achtergelaten vuil, voetstappen en andere sporen van viezigheid niet snel bij de reiziger in beeld zal brengen.
• De handgrepen op de stoelen. Wat houdt gemakkelijk vast. Een metalen oor-vorige stang aan een stoel of een langwerpige stang? Wij vonden een ronde oor-vormige stang ideaal, vooral vanwege de vele bochten die een tram maakt waarin staande reizigers zich snel ergens aan moeten vastgrijpen om niet proberen om te vallen.
• Grijpstangen rolstoelplaats. De tram wordt ook voorzien van een rolstoelplaats, echter als deze niet gebruikt wordt resulteert hier een lege plaats voor staande tram-reizigers. De keuze was een verticale stang, en een horizontale aan het plafond, of twee horizontale aan het plafond. Uit gemak vonden we de eerste keuze het beste zodat de reizigers niet, vanwege hun lengte, naar het dak hoefen te grijpen.
• Hoogte van de grijpstangen. De hoogte van de grijpstangen varieert bij de levering. Deze kan op 1,95 meter van de vloer hangen, maar ook op 2,05 meter. Wij gaan uit van de laagste. Hier stoot niemand zich tegenaan, en verder kunnen de meeste mensen er makkelijk bij.
• De indeling van de rolstoelplek. Niet onbelangrijk is de indeling van de multifunctionele rolstoelplek. Deze kan ook worden ingezet als zitplek voor vier reizigers,die een klapzitting omlaag kunnen duwen om plaats te nemen. Aan ons werd gevraagd of er een rugsteun als bord moest worden geplaatst aan beide kanten, of een enkele kant. Uit oogpunt van veiligheid bij rolstoelen zien wij er graag minimaal eentje hierin. Op de tegenoverliggende plek zou deze achterwege kunnen worden gelaten voor eventuele doorstoring van de reizigers, ook als er geen sprake is van een geparkeerde rolstoel.
• De stastang. Wat voor sta-stang moet er worden gebruikt bij de staplekken in de tram. Een rondvormige stang met drie metalen stangen, en een met twee wijd-gespreidde sta-stangen? Voor het gemak viel onze beslissing op de eerste.

Fotogalerij