De Nederlandse Spoorwegen hebben dinsdag in een pers-presentatie laten weten dat ze deels stoppen met de exploitatie van stationswinkels en het verzorgen van busvervoer. Het bedrijf steekt verder 3 miljard euro in nieuwe treinen en betere dienstverlening. Maandag lekte een deel van de nieuwe strategie al uit.

"Dit betekent een betere treinreis, hogere betrouwbaarheid, schonere treinen en investeren in nieuwe treinen", aldus het bedrijf. Ook heeft het spoorbedrijf aangegeven dat de dienstregeling de komende jaren zal worden aangepast.

Winkelformules

De heeft aangegeven dat het de exploitatie van eigen formules, waaronder Smullers en De Broodzaak, wil overlaten aan marktpartijen. In totaal zijn er ongeveer 4.600 werkzaam in deze branchetak van de NS, zij zullen mogelijk overgenomen worden door de nieuwe partijen die de winkels zullen overnemen.

"Wij hoeven niet alle retail zelf te bezitten", zegt tijdelijk NS-topman Roger van Boxtel. "We houden wel regie op de kwaliteit van de winkels." Wel geeft de NS aan dat zij de formules van de Kiosk, de Stationshuiskamer en de catering in treinen in eigen handen houden, "want deze staan direct in verbinding met de reiziger en behoren daarmee tot een kernactiviteit".

Qbuzz

Op termijn neemt de NS afscheid van dochterbedrijf Qbuzz.Ook zal het spoorbedrijf niet meer mee gaan bieden op regionale spoorconcessies in Nederland. Daarentegen wil het bedrijf zich wel investeren in het dochterbedrijf Abellio, waarmee ze zich op de buitenlandse markt onderscheiden, waaronder Duitsland en het Verenigd Koninkrijk.

"Zo blijft NS ervaring opdoen op de Europese spoormarkt en bereidt het bedrijf zich voor op toekomstige ontwikkelingen op het spoor." De kennis en ervaringen uit het buitenland worden ook ingezet voor reizigers in Nederland.

Nieuwe treinen

In de presentatie van de nieuwe strategie werd ook aangegeven dat zij tot 2023 ongeveer 2,5 miljard euro investeren in nieuwe treinen en het vernieuwen van treinstellen. Bijna een derde van de bestaande vloot wordt vervangen of vernieuwd: Vanaf eind dit jaar stromen de eerste FLIRT-treinen in die als Sprinter zullen gaan rijden, en enkele ajren daarna volgen de nieuwe Nieuwe Generatie Sprinter-treinen van treinbouwer CAF. Omstreeks 2022 zullen de nieuwe intercitystellen worden geleverd, waarvan op dit moment nog niet bekend zijn wie deze zal bouwen in een race van vier treinbouwers.

Verder gaat er 300 miljoen euro naar innovaties op het gebied van reisinformatie, een betere wifi-verbinding in treinen en op stations en het introduceren van nieuwe betaalmethodes.

Ook steekt de NS van 2016 tot en met 2020 ruim 300 miljoen euro in voorzieningen op stations, zoals parkeerplekken en nieuwe Kiosk-winkels.

Afstoten activiteiten

Minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem had in oktober van het afgelopen jaar al aangegeven dat de NS de horeca-activiteiten zou moeten afstoten. Hij heeft zijn bedenkingen bij investeringen van de NS in horeca en busvervoer.

Volle treinen

De tijdelijke topman vindt het onrealistisch om te denken dat het probleem van overvolle treinen snel opgelost kan worden. "Wij kunnen niet in één keer een volle trein leegmaken. We hebben niet ineens nieuwe treinen."

"Recht op een zitplaats in de spits is er niet en dat zal ook niet gebeuren. Als iedereen tegelijk met de trein wil, dan loop je het risico dat die hartstikke vol is", stelde Van Boxtel verder. "Je hebt recht op vervoer en niet per se op een zitplaats."

Reactie FNV Spoor

Vakbond FNV spoor heeft aangegeven dat de plannen van de NS 'ambitieloos' zijn. "De NS zet het mes in eigen vlees uit angst dat de politiek dit zal doen als reactie op het Fyra-debacle en het geklungel rond de aanbesteding in Limburg", aldus de bond. Ook vrezen ze dat er banen op het spel komen te staan en dat medewerkers alleen tegen slechtere arbeidsvoorwaarden verder kunnen werken onder een nieuwe werkgever.

"We vrezen dat ook de reiziger de dupe gaat worden van dit kortzichtige beleid. De reiziger is juist gebaat bij een sterke NS, continuïteit, minder versnippering en goed vervoer van deur tot deur."

Ook is de bond niet te spreken over de ambities om niet langer mee te dingen naar regionale concessies. "De hoofdtaak van de NS is het verzorgen van goed en betrouwbaar spoorvervoer en daar horen ook regionale lijnen, goede stationsvoorzieningen en treinonderhoud bij", zegt Andries van den Berg van FNV Spoor.

Hij benadrukt verder dat de winkels de NS jaarlijks veel geld opleveren. "Het verkopen van NS Retail, de meest winstgevende tak, zal een flinke financiële aderlating zijn voor NS en zijn personeel."

Reactie Rover

Belangenorganisatie Rover is nieuwsgierig welk probleem er wordt opgelost met het afstoten van stationswinkels. Wel geven zij aan dat zij positiever kijken naar de plannen van de NS om niet meer te bieden op regionale concessies. "Andere vervoerders presteren prima in de regio en hebben ruimschoots bewezen deze lijnen samen met de provincies tot een succes te kunnen maken", aldus Rover.

"De positie van NS wordt in de regio neutraler, wat dus minder spanningen tussen NS en andere vervoerders zal opleveren. Tegelijk wordt de spoeling bij aanbestedingen wel dunner, de tijd zal leren of de reiziger hier nadelen van ondervindt."

Foto: Nederlandse Spoorwegen

Bron: Nu.nl