Klik hier voor het overzicht van de treinstelnummers

Dieselmaterieel '90 (DM '90), bijnaam: Buffel, is een Nederlands tweedelig dieseltreinstel dat gebruikt wordt door de Nederlandse Spoorwegen enSyntus. Bij Syntus rijden de treinen voornamelijk op niet-geëlektrificeerde lijnen. Bij de NS rijden de dieseltreinstellen ook veel op geëlektrificeerde lijnen 'onder draad'. Dit komt doordat de meeste diesellijnen inmiddels zijn overgenomen door regionale vervoerders.
De NS heeft in 1993 53 stellen besteld (3401-3453) bij Talbot in Aken (nu: Bombardier). De complete elektrische uitrusting, treinbesturing en diagnose functies zijn door Holec Ridderkerk (nu: Alstom) geleverd. Duewag in Krefeld bouwde het interieur in en vanaf daar werden de treinstellen naar Nederland overgebracht. De 3401 kwam op 12 maart 1996 uit de fabriek in Krefeld en in 1998 stelde NS de laatste in dienst.
Net als de Railhopper, het elektrische treinstel dat de basis vormde voor de Buffel, heeft het een afwijkende maximumbreedte van 3,20 meter (30 centimeter breder dan de meeste treinen, dus buiten het standaard profiel). DM '90 wordt aangedreven door twee dieselmotoren (6 cilinders in lijn) van Cummins met elk een maximaal vermogen van 320 kW. De overbrenging is hydraulisch. DM '90 heeft een topsnelheid van 140 km/h. De Buffel biedt aan 113 reizigers een zitplaats (101 tweede klas en 12 eerste klas). De Buffel kan in treinschakeling rijden en heeft ook gecombineerd gereden met het oudere (eveneens dieselhydraulische) Wadloper-materieel, al was de maximumsnelheid dan beperkt tot die van de Wadloper, 100 km/u.

De combinatie van schijfremmen en een rustige loop heeft als gevolg dat het materieel slecht wordt gedetecteerd. Op de lijnen waar DM '90 rijdt, heeft despoorinfrastructuurbeheerder vaak assentellers geïnstalleerd. DM '90 heeft ATB-NG-apparatuur aan boord als treinbeïnvloeding.

Inmiddels zijn de daken van alle DM'90-treinstellen van NS wit geschilderd. Om hoge temperaturen die in de zomer in de reizigersafdelingen ontstaan tegen te gaan, zijn de dichte ramen vervangen door klapramen.

 

Syntus least 12 treinstellen, welke zijn omgenummerd in 50-61. De oorspronkelijke nummers van deze treinstellen staan in de tabel hiernaast. De treinstellen zijn aangepast aan de huisstijl van Syntus, en onder meer herkenbaar aan de witte banen.

Treinstel 3405 is na een aanrijding te Roermond op 20 maart 2003 met zware schade buiten dienst gesteld. De ABk 3405 stond een tijd lang geheel geplukt bij NedTrain Haarlem, maar is daarna gesloopt. De Bk 3405 staat zonder draaistellen opgebokt in een loods in Amersfoort.

Treinstel 3419 is bij wijze van proef aan een kant voorzien van een zwarte baanruimer.

Treinstellen 3401 en 3443-3445 rijden voornamelijk op het traject Apeldoorn - Zutphen. Deze stellen zijn herkenbaar aan een gele sticker met de route erop over de koersdisplays en onder de frontruit.

De treinstellen 3403 en 3410 rijden alleen nog op Zwolle – Kampen en zijn hiervoor van een speciale bestickering voorzien, zowel het interieur als het exterieur is hiervoor veranderd.

Tussen 1 november 2008 en 20 november 2009 heeft Veolia twee stellen, 3446 en 3447, voor inzet op de Maaslijn in de spitstreinen tussen Nijmegen en Venray gehuurd. Nadat de eerste tussenrijtuigen voor het eigen Velios-materieel werden geleverd zijn deze geretourneerd aan NS Financial Services Company, de eigenaar van de stellen.

Wordt vervolgd.........

(Tijdelijke) buitendienststellingen

Treinstel 3405 is na een aanrijding te Roermond in 2003 met zware schade buiten dienst gesteld. De ABk 3405 stond nog enige tijd geheel van bruikbare onderdelen ontdaan bij NedTrain Haarlem en werd vervolgens gesloopt. De Bk 3405 stond lange tijd ter demontage van onderdelen in een loods in Amersfoort en werd in september 2014 afgevoerd en gesloopt.

2010 - 2011
Met ingang van de NS-dienstregeling 2010 retourneerde NS Reizigers de stellen die zij van NS Financial Services Company huurde. De treinstellen 3427-3436 en 3443-3447 kwamen hierbij terzijde te staan. Enkele dagen later waren de winterse omstandigheden echter zodanig dat veel materieel met defecten uitviel. Om ICM-treinstellen vrij te maken werd onder andere een groot aantal ritten in de stoptreinserie 9100 (Zwolle – Groningen) opnieuw met het DM'90 uitgevoerd. Ook kwamen de treinstellen weer tussen Zwolle en Leeuwarden te rijden. Tussen de tweede helft van december en de laatste week van januari kwamen alle 15 treinstellen opnieuw in dienst. De 3443 en 3444 gingen hierbij tijdelijk voor Syntus rijden. Ook tijdens de winter van 2010-2011 had NS Reizigers last van de winterse omstandigheden. Opnieuw begaf het materieel het massaal, vooral de nieuwe Sprinter Lighttrain liet het afweten. Ter vervanging werden de stellen 3417, 3419, 3431, 3432 en de 3443-3445 opnieuw in dienst gesteld.

In 2016 stonden de 3401, 3402 (RegioNS), 3403 (Zwolle – Kampen), 3404 (RegioNS), 3406-3409, 3410 (Zwolle - Kampen), 3411, 3412 (RegioNS), 3413, 3414 (RegioNS), 3415-3425, 3441-3442 en 3450-3453 (ex-Syntus) terzijde.

2017 - 2019 (definitieve terzijdestelling)
Op 14 oktober 2017 maakte de NVBS een afscheidsrit met de Buffels, waarbij vanuit Zwolle een rit werd gemaakt naar Groningen, Veendam en Stadskanaal (museumspoorlijn STAR), hierbij werd ook weer over niet-geëlektrificeerde spoorlijnen gereden.

Vanaf 10 december 2017 werden de resterende treinstellen terzijde gesteld, dit betrof de treinstellen die nog reden op de trajecten Zwolle - Kampen en Zwolle - Enschede, die vanaf dit moment met Flirts van Keolis/Blauwnet gereden werden. Op de laatste dag in de normale dienst, 9 december, reden er ook nog Buffels op de sprinterdienst tussen Zwolle en Groningen.

48 van de 53 treinstellen werden in 2017 verkocht aan de Roemeense vervoerder Trans Feroviar Călători (Ferotrans). De overige vijf waren verkocht, gesloopt, verbouwd of in te slechte staat. Hoewel de transactie was afgerond, waren de stellen in september 2019 nog in Nederland aanwezig door problemen met de doorvoer door Duitsland en Oostenrijk. Na een gerechtelijke uitspraak werd NS in september 2019 opnieuw eigenaar en werd naar een tijdelijke opstelruimte gezocht. Op 11 november 2019 begon VolkerRail met het verslepen van de 48 treinstellen van Nijmegen naar Amsterdam Houtrakpolder.

De 3410 raakte flink beschadigd bij een explosie in Nijmegen op 14 april 2019. Op 19 juni 2023 werd deze afgevoerd naar de sloop.

Treinstel 3426 werd begin 2018 aan het Spoorwegmuseum overgedragen. Dit treinstel werd opgeborgen in de Wagenwerkplaats Blerick. Vanaf 29 augustus 2018 werd het als nieuwste aanwinst en laatste dieseltrein van NS geëxposeerd bij het Maliebaanstation.

Eind januari 2021 werd bekend gemaakt dat stel 3452 was verkocht aan Happy Train Fleet Services BV, een onderdeel van TCS. Deze zal in de toekomst weer rijvaardig gemaakt worden.

Verkoop aan Polen

Drie jaar na de buitendienststelling zijn 32 treinstellen in november 2020 verkocht aan de Poolse spoorwegmaatschappij Stowarzyszenie Kolejowych Przewozów Lokalnych (SKPL). Op 28 november 2020 vertrokken de eerste vier stellen vanaf het raccordement Amsterdam Houtrakpolder richting Polen. De verkochte stellen betreffen de 3402, 3404, 3406, 3407, 3411, 3413, 3415, 3421, 3425, 3427 t/m 3440, 3443 t/m 3450 & 3453. In 2009 gingen er al twaalf Wadlopers naar Polen, waar 7 in eigendom zijn van SKPL. In maart 2022 maakte SKPL bekend dat de treinstellen ingezet zullen worden voor het evacueren van vluchtelingen uit Oekraïne vanwege de Russische invasie in dat land. Begin januari 2023 kwamen de treinstellen echt in dienst.

Verkoop aan Brouwers techniek

In de zomer van 2021 werden ook de laatste 14 treinstellen (3401, 3408, 3412, 3414, 3416, 3417, 3418, 3419, 3420, 3422, 3423, 3441, 3442, 3451) verkocht. De treinstellen werden verkocht aan Brouwers Techniek in Blerick. In augustus 2021 werden de treinstellen overgebracht vanuit Amsterdam naar het emplacement in Gekkengraaf. Daar zouden de treinstellen worden opgehaald. Wat Brouwers voor plannen had werd niet bekend.

De 3414, 3419, 3420, 3422, 3423, 3441, 3442 zijn op 23 oktober 2023 overgebracht naar Venlo om weer verder te worden getransporteerd naar onbekend gebleven bestemming in het buitenland. Naar verluidt een anonieme koper.

Sloop

Van de 53 treinstellen zijn er uiteindelijk 47 verkocht. De treinstellen die niet verkocht en gesloopt zijn:

3403 - Buiten dienst in 2014 en daarna nog gebruikt als oefentrein voor nieuwe schoonmaakmethoden, waarbij graffiti in het interieur is aangebracht. Deze is op 19 juni 2023 afgevoerd naar de sloop.
3405 - Gesloopt na aanrijding in Roermond.
3409 - Buiten dienst in 2014 vanwege slechte conditie, afgevoerd naar de sloop op 26 juni 2023.
3410 - Buiten dienst in 2014. Was verkocht aan Ferotrans, maar raakte flink beschadigd bij een explosie in Nijmegen op 14 april 2019. Deze is op 19 juni 2023 afgevoerd naar de sloop.
3424 - Buiten dienst in 2014 en daarna nog gebruikt als bladlasertrein door Strukton. Deze is op 26 juni 2023 afgevoerd naar de sloop. Er was te veel aan verbouwd waardoor verkoop niet zinvol was.

Specificaties

Volgt binnenkort.