Klik hier voor het overzicht van de treinstelnummers

De Intercity Nieuwe Generatie (afgekort ICNG) is de projectnaam voor de aanschaf van nieuwe enkeldeks treinstellen van de NS. De treinen worden ontworpen en gebouwd door Alstom en gebaseerd op het Coradia Stream platform. De treinen zijn bedoeld om ouder materieel (zoals het ICMm en de ICRm) te vervangen, maar ook om de groei van het aantal reizigers op te vangen. De treinstellen worden ingezet op het hoofdrailnet, het klassieke spoorwegnet van NS, en ook op de HSL Zuid, waar het indirect de vervanger wordt van de V250.

De treinen hebben vijf of acht rijtuigen die rusten op Jacobsdraaistellen. Hierdoor hebben de treinen brede bakovergangen, zoals ook veel voorkomt bij metro's en trams. Dit zorgt voor een betere verdeling van de passagiers in de trein, en een groter gevoel van veiligheid bij de reizigers, door het verbeterde overzicht in de trein. De vloer komt op dezelfde hoogte als de perrons, waardoor de rijtuigen gemakkelijker toegankelijk zijn. De rijtuigen zijn uitgerust met uitschuifbare treeplanken, waardoor rolstoelgebruikers met weinig moeite naar binnen kunnen. Ook komen er drukdichte enkele deuren die ervoor moeten zorgen dat de luchtdruk in de trein niet wijzigt als de trein door een tunnel rijdt.

De treinen zullen worden voorzien van ATB-EG, het traditionele beveiligingssysteem op het Hoofdrailnet, en het Europese beveiligingssysteem ERTMS, dat gebruikt wordt op de HSL Zuid.

Voorgeschiedenis

Na de gunning van de concessie van de HSL-Zuid aan HSA, werd er gezocht naar een serie aanvullende treinen naast de Thalys-treinstellen, voor de exploitatie van binnenlandse en internationale treindiensten. Deze treinen konden dan het binnenlands treinverkeer over de HSL-Zuid verzorgen en de vervanging van de Beneluxtrein. Na een aanbesteding werd gekozen voor de Italiaanse treinenbouwer AnsaldoBreda, die het V250-model aanbood aan NS.

Vooruitlopend op de indienststelling van de V250 werden vanaf 2009 ICR-rijtuigen ingezet op de Fyra-treindienst tussen Amsterdam, Rotterdam en later Breda. Deze rijtuigen moesten speciaal worden aangepast voor inzet op de HSL Zuid, de tractie werd geleverd door gehuurde Baureihe 186-locomotieven. Nadat begin 2013 de V250 door technische problemen buiten dienst gesteld moest worden, werd besloten om het volledige ICR-rijtuigenpark te renoveren, voor gebruik op de HSL-Zuid. Door de renovatie van de ICR-rijtuigen kon vanaf de herfst van 2015 de treindienst over de HSL Zuid worden uitgebreid.

Anno 2015 was het duidelijk geworden dat de V250 niet meer terug zou keren in de treindienst, het materieel was teruggezonden naar de bouwer. Het ICR naderde de veertig dienstjaren, evenals het ICM dat uitsluitend op het klassieke spoorwegnet wordt gebruikt. Hiermee wordt het volledige enkeldeks materieelpark voor het langeafstandsverkeer van NS toe aan vervanging.

In de periode 2004-2013 is het aantal reizigers op het Hoofdrailnet bovendien met 24% gegroeid. Deze groei is grotendeels te verklaren door een bevolkingstoename, een groter aantal studenten, de gestegen brandstofprijzen en het laten rijden van extra treinen. De vraag naar materieel is dan ook groter geworden.

Aanbesteding

Op 2 mei 2016 maakte NS bekend dat het Franse Alstom de aanbesteding voor de Intercity Nieuwe Generatie gewonnen had. In de strijd deden ook Siemens, Bombardier en Stadler mee. Het contract omvat circa 80 treinstellen wat goed is voor circa 25.000 zitplaatsen. Over verdere specificaties is verder niets officieel bekendgemaakt. Eind mei kondigde het Duitse Siemens aan een kort geding aan te spannen, omdat het het niet eens is met de gunning aan Alstom. Op 15 juli 2016 werd bekend dat Siemens het kort geding heeft verloren en NS definitief een contract met Alstom kon sluiten.

Op 5 augustus 2019 werd bekend dat de NS het aantal Nieuwe Intercity Generatie treinen voor de Intercity Brussel uit naar 20 stuks. Voorheen had de NS naast de bestelling van 79 ICNG-treinstellen voor in het binnenland een optie voor de levering van twee treinen voor België, deze zouden dienen voor vroegtijdige toelating en testritten. Deze is nu doorgetrokken naar een definitieve bestelling. In totaal zullen er 99 ICNG-stellen geleverd worden. Er is een optie voor 150 extra treinstellen binnen tien jaar waarvan de Belgische variant al deel van uitmaakt. Een Belgische en twee Duitse varianten voor NS zijn onttrokken uit de basisorder van de achtdelige voor het binnenland.

Interieur

De treinen zijn laagvloers en voorzien van rolstoeltoegangelijke toiletten, en hebben speciale coupéplekken voor rolstoelgebruikers in de trein. De treinen zijn voorzien van een eerste klasse, tweede klasse en stiltezones, naar hetzelfde niveau als de huidige intercity-treinen van NS. Alle coupe's zijn voorzien van ledstrips met verschillende kleuren die aangepast zijn aan de behoefte voor de coupe's (stilte, werken, gezelschap). De machinist kan de verlichting aanpassen naar: Volledig wit, normaal (blauw,oranje,roze), gedimd (oranje voor koningsdag) of volledig uit.

De treinen zijn voorzien zijn van stopcontacten bij zowel de eerste als de tweede klasse. Ook is er het OBIS-reisinformatiesysteem, wat informatieschermen in de trein en gratis wifi omvat. Ten opzichte van het materieel dat het vervangt zal er extra bagageruimte aanwezig zijn.

Presentatie en aflevering

Op 3 oktober 2018 werd het ontwerp van de trein gepresenteerd aan de pers. Dit betrof een houten mock-up die in de loods van de voormalige Wagenwerkplaats in Amersfoort staat. Hier stonden twee mockups, een afgewerkte ingekortte kopbak met interieur, en een aan de buitenkant niet-afgewerkte bak met interieur en een voorbeeld van de toiletruimte.

Vanwege de coronapandemie heeft de testprocedure en de aflevering flinke vertraging opgelopen. Testritten hebben enkele maanden stilgelegen, maar ook vanwege een onderzoek naar een ontsporing. Vanwege de Corona-lockdowns in verschillende landen, en de oorlog in de Oekraïne stokte de levering van diverse apparatuur en de bouw van software, wat zorgde voor een flinke vertraging. Ook afgekeurde laskwaliteit zorgde voor vertraging waardoor oudere stellen opnieuw onder handen moeten worden genomen.

Vrijwel alle stellen die tot in het voorjaar van 2021 naar Nederland getransporteerd werden zullen nog voor afbouw nog terugkeren naar de fabriek in Duitsland of Polen. De stellen 3133 en hoger, en 3222 en hoger zijn volledig klaar voor gebruik bij NS en hoeven niet terug. De treinstellen die eerder geproduceerd zijn staan momenteel opgesteld bij de werkplaatsen van Alstom in Duitsland, Polen en op diverse rangeerterreinen in deze twee landen. Deze worden nog opgeknapt waarbij ook de lasverbindingen gecontroleerd zullen worden. De NS heeft in het najaar van 2023 aangegeven dat de eerste stellen uit deze productie in dat zelfde najaar nog de grens over zullen komen voor definitieve inzet.

Vijfdelige ICNG
Op 23 mei 2020 kwam het eerste treinstel 3108 het land binnen. Deze is grotendeels voorzien van interieur en werd door Duitsland gesleept door RailAdventure en naar de grensplaats Bad Bentheim overgebracht. Hier werd er van locomotief gewisseld met de 9901 van RailExperts die de ICNG-trein samen met de vijf extra (rem)wagons naar de werkplaats in de Watergraafsmeer in Amsterdam overbracht. Hier wordt de trein gebruikt voor opleidingsdoeleinden. Op 4 juni 2020 kwam de 3103 het land binnen die al snel gebruikt werd voor de eerste proefritten. Op 2 januari 2021 kwamen de 3106 en de 3112 het land binnen om de testritten te versterken, zodat er ook met dubbeltractie gereden kon worden. Een dag later werd de 3103 weer teruggezonden naar Polen. Op 30 januari 2021 kwam de 3113 erbij die eveneens gebruikt werd voor testritten, waarna op 15 april 2021 de 3117 volgde. In de avond van 22 mei werd de niet-rijvaardige 3108 weer teruggezonden naar Polen voor afbouw. Op 18 juni 2021 keerde de 3113 weer huiswaarts in de richting van Duitsland / Polen.

Achtdelige ICNG
Op 10 april 2021 kwam het eerste achtdelige stel met nummer 3203 naar Nederland. Deze kwam in aan zonder de NS-kleurstelling, en nog in zwarte lak waarmee de trein in de fabriek gespoten is. Met deze trein konden er proefritten plaatsvinden die gecombineerd waren met vijfjes en dit achtje. Later op 8 mei 2021 kwam de tweede achtdelige trein aan, eveneens in de zwarte kleur. Hiermee konden er ook proefritten plaatsvinden met twee achtdelige treinen, wat de maximale lengte van de trein is.

Achtdelige ICNG-B
Ook in België zal de ICNG vanaf 2025 gaan rijden. Op 7 juni 2021 kwam het eerste achtdelige stel die ook geschikt is voor België via Aken de grens over om naar de tractiewerkplaats in het Belgische Schaarbeek getransporteerd te worden. Vanaf hier begon de trein een week later met de eerste ritjes op een rustig tempo in in België op een rustige spoorlijn bij de plaatsen Aat en Opzullik.

Eind 2022 kwam de 3303 aan in Nederland. Dit was de eerste ICNG-B die voorzien was van een nieuwe livre  in 'flow' kleurstelling waarin de stellen voornamelijk geel zijn, een groot NS-logo op de zijkant hebben en waarbij een aantal blauwe strepen nog mogen ontbreken.  De 3302 is half april 2023 weer terug gekeerd naar de fabriek. De 3301 reed tot medio 2023 nog rond, maar worden sindsdien niet meer ingezet vanwege verlopen toelatingen. In september is de 3312 afgeleverd die momenteel testritten rijdt en al over de grens is gezien. Begin maart 2024 waren er 6 stellen voor de IC Brussel in het land, waarvan één teststel (3303) naar de fabriek terug moet voor retrofitting.

Achtdelige ICNG-D

Begin 2022 is fabrikant Alstom in opdracht van de NS gestart met het ontwikkelen van een versie die naast de binnenlandse 1,5kV (conventioneel spoor) en 25 kV (HSL) ook op het Duitse spoornet kan rijden onder 15 kV wisselspanning. Er komen twee stellen met nummer 3351 en 3352. Deze twee stellen zijn uit de order voor de binnenlandse bestelling gehaald. Eerst zullen de stellen een toelating krijgen in Duitsland. Zolang de NS nog geen officiële plannen heeft voor een grensoverschrijdende verbinding naar bijvoorbeeld Aken of Keulen, zullen deze twee stellen na de testritten ingezet worden in het binnenland.

Op 26 februari 2024 maakte de NS bekend 10 extra treinstellen te hebben besteld. In totaal zullen er dus twaalf geschikt zijn voor diensten naar Duitsland. De NS heeft nog niet bekend gemaakt op welk traject deze treinen zullen worden ingezet naar Duitsland.

Inzet

Vanaf het tweede kwartaal van 2023 kwamen de eerste paar treinstellen gefaseerd in dienst op de HSL tussen Amsterdam en Rotterdam. Later volgde de treinserie tussen Den Haag en Eindhoven. In 2025 gaat de ICNG het conventionele hoofdnet in de richting van Groningen/Leeuwarden, maar omdat er nog niet voldoende treinstellen zullen zijn, zullen de treinen niet verder rijden dan Amersfoort en Lelystad. Vanaf medio 2024 zal de IC Brussel met deze trein worden gereden.

Specificaties

Dit zijn de specificaties van de vier verschillende series. De series met NL zijn enkel voor inzet in Nederland. De serie met B en D zijn voor België of Duitsland. Van de Belgische en Duitse variant is bekend dat die een extra toilet zullen hebben, die in tegenstelling tot de Nederlandse versie zeven zitplaatsen minder heeft. De Duitse stellen zijn niet geschikt voor inzet in België, en dat geldt ook andersom.

Eigenschappen	ICNG-5 NL	ICNG-8 NL	ICNG-8 B	ICNG-8 D
Aantal stuks:	49	27	21	12
Aantal delen:	5	8	8	8
Treinstelnummers:	3101-3149	3201-3227	3301-3321	3351-3362
Fabrikant:	Alstom	Alstom	Alstom	Alstom
Bouwjaar:	Vanaf 2018	Vanaf 2018	Vanaf 2018	Vanaf 2023
Asindeling:	Bo′2′2′Bo′+2′2′Bo′	Bo′2′2′2′Bo′+Bo′2′2′2′Bo′	Bo′2′2′2′Bo′+Bo′2′2′2′Bo′	Bo′2′2′2′Bo′+Bo′2′2′2′Bo′
Spoorbreedtte:	1435 mm	1435 mm	1435 mm	1435 mm
Gewicht	198,7 ton	285,7 ton	285,7 ton	285,7 ton
Lengte over buffers:	110 meter	164,9 meter	164,9 meter	164,9 meter
Maximumsnelheid:	200 km/h	200 km/h	200 km/h	200 km/h
Vloerhoogte:	810 mm	810 mm	810 mm	810 mm
Aantal zitplaatsen:	258	417	410	410 (?)
Fietsplaatsen:	12	16	16	16
Spanning:	1,5 kV DC 25 kV AC	1,5 kV DC 25 kV AC	1,5 kV DC 25 kV AC 3kV DC	1,5 kV DC 25 kV AC 15 kV AC