In ons land zijn er in 2022 op het spoor minder ongelukken gebeurd in tegenstelling tot het jaar ervoor. Toch vonden er in dat jaar nog 21 zware ongevallen plaats, wat een dalende lijn is.

In 2022 waren er 4 dodelijke en 4 zwaargewonde slachtoffers te betreuren. Dit aantal was niet eerder zo laag. Het is belangrijk voor spoorbeheerder ProRail om stappen te blijven zetten om de veiligheid op het spoor te verbeteren. De beheersing van veiligheidsprocessen rondom de spoorinfrastructuur is namelijk nog steeds onvoldoende. Dat staat in het jaarverslag Spoorwegveiligheid 2022 van de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT).

Beheersing van veiligheidsprocessen

Het jaar 2022 is een relatief veilig spoorjaar. Eerder bleek al dat ProRail onvoldoende grip had op het onderhoud en de risicobeheersing op het rangeerterrein Kijfhoek en de Havenspoorlijn. In 2022 bleek dit ook het geval bij spoorbruggen. De inspectie constateert dat infrabeheerder ProRail stappen maakt, maar dat de voortgang sneller moet, zoals bij het programma ‘Aantoonbaar Veilige Berijdbaarheid’ dat gestart is om meer grip te krijgen op de fysieke staat van de infrastructuur en de ontwikkeling van een risicobeoordelingsmethode voor overwegen. Daarom blijft de ILT erop toezien dat de infrabeheerder zijn procedures duidelijker en effectiever maakt, zodat de veiligheidsrisico’s beter geborgd worden.

Ongevallen op overwegen

Op overwegen vonden 28 ongevallen plaats, waarvan 8 ernstige ongevallen, meldt het rapport. Er waren 2 dodelijke slachtoffers te betreuren. Dit aantal was in Nederland nog nooit zo laag. Bij de overige 20 ongevallen betrof het lichte schade/stremming of lichtgewonde/geen slachtoffers.

In 2022 werden 45 overwegen opgeheven en 5 niet-actief beveiligde overwegen (NABO’s) omgebouwd naar een beveiligde variant met lichtsignalen en/of spoorbomen. In 2022 waren er nog in totaal 570 onbeveiligde overwegen in Nederland, waarvan 160 onbeveiligde overwegen op het hoofdrailnet en de regionale lijnen.

Stoptonend sein

Machinisten passeren in 2022 114 keer zonder toestemming een stoptonend sein (STS), dit is een spoorwegsein waar machinisten verplicht voor moeten stoppen. Hierbij wordt 29 keer het gevaarpunt bereikt. Dit is meer dan in 2021, toen er 105 STS-passages waren en 21 keer het gevaarpunt werd bereikt. De ILT ziet toe op het onderzoek van ProRail en de spoorwegondernemingen naar de oorzaken.

Taken en verantwoordelijkheden ILT

De ILT houdt de veiligheid op en rond het spoor op een hoog niveau door nauw samen te werken met bedrijven in de spoorsector. Dit zijn alle spoorbedrijven en infrabeheerder ProRail. Vooral de beheersing van veiligheidsprocessen houdt de inspectie scherp in de gaten. Zo houdt deze 'waakhond' toezicht op het railverkeer in Nederland. Hieronder vallen het hoofdspoorwegnet, de tram en metro en overige spoorwegen, waaronder op op bedrijventerreinen en diverse museumspoorlijnen. De ILT handhaaft regelgeving voor de veiligheid op het spoor en verleent talrijke vergunningen aan spoorwegondernemingen en spoorwegpersoneel.