Vervoersbedrijf Arriva wil vanaf 2023 twee nachttreinen laten rijden vanuit Groningen en Maastricht. Met deze stap wil Arriva stap voor stap de monopoliepositie met NS verbreken, die momenteel het alleenrecht op binnenlandse intercity's heeft.

In de plannen staat vermeld dat er vanuit het noorden een nachttrein moet rijden, en één vanuit het zuiden naar de Randstad. Deze ambities heeft Arriva-directeur Anne Hettinga bekend gemaakt in een interview tegenover het NRC. "We knagen ten eeuwige dage aan de monopoliepositie van NS", zegt directeur Anne Hettinga.

Monopoliepositie

Momenteel heeft Arriva geen concessie voor nachttreinen, maar wil wel meeliften op de open toegang tot het spoor wat vanaf dit jaar mogelijk door een Europse wetgeving mogelijk wordt gemaakt. Dit betekent dat een vervoersbedrijf ook op sporen mag rijden waar een aandere vervoerder op rijdt. De enige voorwaarde is dat dit in dit geval niet concurreert met NS. Volgens Hettinga is er van concurrentie met nachttreinen geen sprake: "In de nachtelijke uren rijdt er geen trein op dit traject van het hoofdrailnet en concurreert het plan niet met NS. Als dit lukt, komen de uren buiten de spits aan de orde. Stap voor stap."

Inmiddels heeft het vervoersbedrijf al een verzoek voor de nachttreinen ingediend bij toezichthouder ACM. Mocht deze groen licht geven, dan is het de zet aan ProRail en het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat om hier goedkeur aan te geven.

Anne Hettinga, die tevens de rol als voorzitter van brancheorganisatie Federatie Mobiliteitsbedrijven Nederland bekleedt, is het doorbreken van de monopoliepositie de oplossing voor meer marktwerving op het spoor. "Deze stap geeft aan hoe wij tegen de toekomst van het spoor aankijken. Ik ben blij met Europa; dit kabinet heeft er alles aan gedaan om liberalisering van het spoor terug te dringen.", vervolgt hij tegenover het NRC.

Lagelanden lijn

Het is niet de eerste keer dat Arriva meedoet aan een poging om over bestaande trajecten te rijden. In 2013 presenteerde Arriva nog het voorstel voor ene vervanger van de geflopte Fyra hogesnelheidstrein.

De Lage Landenlijn was een geplande internationale spoorwegverbinding tussen Den Haag en Brussel, waarvan de gemeenschappelijke partners gemeente Den Haag, Arriva en Luchthaven Zaventem de plannen hadden om eind 2015 met acht zesdelige FLIRT-treinen te willen rijden.

De lijn was opgezet als protest op en vervanging van de Beneluxtrein die voorheen via het reguliere spoor via Roosendaal naar Antwerpen en Brussel reed, en was dus een gedurfde concurrent van de Fyra die vanuit Rotterdam via de HSL naar Breda verbonden werd met Eindhoven, en Brussel via Antwerpen.

Ongeacht er bij ProRail rijpaden voor in 2015 zouden zijn vastgelegd, werd het project uiteindelijk stopgezet. De reden daravan was dat er geen sluitende businesscase gemaakt kon worden en er vanaf dat moment weer een Beneluxtrein van NS reed die Den Haag rechtstreeks met Antwerpen en Brussel verbond. Dit werd uiteindelijk de vervanger van de Fyra die ten heden dage nog steeds actief is.