Vanaf afgelopen 30 april is de Veluwse Stoomtrein Maatschappij een bijzonder icoon rijker. Een voormalige NS 2000 diesellocomotief is vanuit Amerika per schip vanuit de Verenigde Staten naar Zeebrugge vertrokken, om vervolgens op doorreis te gaan naar Beekbergen. Voor de maatschappij gaat er hiermee een lange gekoesterde wens in vervulling.

Hoewel de stichting zich voornamelijk lijkt te richten op stoomtreinen, hebben ze ook een aanzienlijke collectie diesellocomotieven in bezit met voornamelijk diesellocomotieven die tot de jaren '50 bij de Nederlandse Spoorwegen reden.

Naast de stoomlocomotieven en rijtuigen heeft de VSM ook een grote collectie diesellocomotieven. Nagenoeg alle grotere series die in jaren '50 rondreden bij de Nederlandse Spoorwegen zijn bij de VSM vertegenwoordigd. Er was alleen nog één gat wat opgevuld kon worden, een NS 2000.

Whitcomb

De locomotieven van de serie 2000 zijn door de firma Whitcomb gebouwd voor het Amerikaanse leger (USATC) gebouwd en in 1944/1945 met de bevrijding van Europa meegekomen uit de VS.
De meesten zijn na de oorlog weer teruggekeerd, maar een twintigtal was aan de NS verkocht waarna deze in 1946 als serie 600 in dienst kwamen. De Whitcombs waren hiermee de eerste echte hoofdlijndiesellocomotieven van de NS. Een bekende inzet van de locs was die voor de olietreinen vanuit Schoonebeek, onder andere met Amerikaanse ketelwagens waar de VSM er ook enkele van bezit. Begin jaren '50 zijn de locomotieven van nieuwe motoren voorzien en omgenummerd in de serie 2000, waarna ze uiteindelijk rond 1960 allemaal zijn gesloopt.

Overname

Al lang leefde de wens binnen de organisatie om een NS 2000 in de collectie op te nemen, de echte NS 2000’en waren er echter niet meer. Begin van deze eeuw is gekeken in Italië, waar nog een aantal Whitcombs reden. Dat type bleek echter teveel af te wijken van de 2000’en, tevens werkten de spoorwegen daar niet echt mee. In de VS waren echter nog wel een paar locs van hetzelfde type beschikbaar.

Ruim 10 jaar geleden, in 2008, werden er contacten gelegd met de eigenaar van een Whitcomb locomotief die in Buffalo bij een gesloten staalfabriek stond. Helaas belandde het project in de ijskast door andere projecten, waaronder de aanschaf van de 2412-locomotief die nu bij de VSM staat.

In 2015 kwam het contact weer tot stand. De eigenaar gaf aan dat hij nu toch wel graag van de loc af wilde, het alternatief was namelijk de sloop. Na veel wikken en wegen is in oktober 2016 besloten tot koop over te gaan en is begonnen met de voorbreiden van het transport en het werven van fondsen.

Uiteindelijk kwam er in januari van dit jaar schot in de zaak. Het hele transport kon geregeld worden voor het bedrag wat bijeengebracht was. Opdracht voor het transport kon gegeven worden. Op 2 april is de locomotief in Buffalo op een 8-assige kuilwagen gehesen. Twee weken later is de wagon aan de reis door de VS begonnen en kwam uiteindelijk op 25 april aan in de haven van Newark. Net op tijd om aan boord te gan van de "Carmen" om wederom aan een lange reis te beginnen naar de haven van België.

Herstel

Er is nog veel werk voor de organisatie te verzetten om de trein weer op het spoor te kunnen laten rijden. "De machine is momenteel niet rijvaardig, in ieder geval is een grote revisie nodig. De bedoeling is om de machine uiteindelijk te restaureren in de NS uitvoering en aansluitend aan de originele 2000’en als NS 2019 in dienst te stellen.", schrijft de VSM op hun website.

De aanschaf en het transport van de locomotief zijn mede mogelijk gemaakt door bijdragen van het Prins Bernhard Cultuurfonds, de Stichting Zabawas, de Stichting Holland Spoor en een groep VSM medewerkers en sympathisanten. Daarnaast is er medewerking verleend door de Nederlandse Ambassade voor assistentie met exportdocumenten, het Spoorwegmuseum en de SGB voor het delen van hun ervaringen in de VS.

SGB

Het is niet de eerste NS 2000 locomotief die in Nederland is. Vorig jaar vond er nog een transport plaats van een Whitcom locomotief vanuit Mason City in de Amerikaanse staat Iowa naar de Antwerpse haven, welke bestemd is voor de Stoomtrein Goes - Borsele. Met de tweede overname van de VSM heeft Nederland in korte tijd weer twee klassieke diesellocomotieven in bezit.

Foto: Pieter Esselink