ProRail luidt de noodklok over een stroomtekort op het spoor. Op een aantal baanvakken kunnen daardoor in de toekomst niet meer treinen gaan rijden. Ook staat er niet genoeg spanning op de bovenleiding om met nieuwe of langere treinen te gaan rijden, zegt de spoorbeheerder.

De bovenleiding van het Nederlandse spoor krijgt haar stroom aangevoerd via onderstations. Daarvan staan er in Nederland ongeveer 250. Op de drukste trajecten om de drie kilometer en op minder bereden tracés om de 14 kilometer. Om meer treinen te kunnen laten rijden zou ProRail op veel trajecten nieuwe onderstations moeten neerzetten of zogeheten schakelstations kunnen ombouwen. Uit een inventarisatie van ProRail komt naar voren dat er meer dan 60 ‘knelpunten’ zijn.

Amsterdam Zuid

Eén van die knelpunten is bij Amsterdam Zuid, vertelt ProRail woordvoerder Jaap Eikelboom. "Er is nu bij Amsterdam Riekerpolder (waarbij de sporen na de Schipholtunnel splitsen richting Amsterdam Zuid en Amsterdam Centraal, red.) één schakelstation. In de toekomst moeten er meer treinen gaan rijden van en naar Amsterdam Zuid. Dan is één schakelstation echt te weinig",legt hij uit.

Nieuwe treinen

Andere knelpunten bevinden zich onder andere bij Amersfoort en Driebergen. Rond de zestig knelpunten wordt er kritisch gekeken naar de energiehuishouding. De komende jaren neemt NS veel nieuwe treinen in dienst, waaronder ICNG en SNG. Dat kan ook voor nieuwe problemen zorgen bij de energievoorziening. "Bij het optrekken vragen deze nieuwe treinen zoveel stroom dat de ‘stoppenkasten’ langs het spoor daar niet altijd op berekend zijn. Zonder extra maatregelen kan de spanning op de bovenleiding zo inzakken dat treinen langzamer of niet meer kunnen rijden", stelt ProRail.

Leeuwarden - Meppel

Dat de energievoorziening nu al knelt, is de afgelopen jaren al enkele keren duidelijk geworden. Zo wilde NS in de dienstregeling 2017 extra treinen Leeuwarden – Meppel introduceren, maar moesten die worden uitgesteld omdat de stroomvoorziening niet voldeed. Pas na het bouwen van een extra onderstation konden de gewenste treinen een jaar later alsnog geïntroduceerd worden.

Haarlem – Zandvoort

Ook tussen Haarlem - Zandvoort wil de NS volgend jaar bij mooi weer, en de Heineken Dutch Grand Prix die in het weekend van 3 mei 2020 plaatsvindt, extra treinen inzetten. Dat dreigde niet door te kunnen gaan door de energievoorziening, maar nu wordt dit met een spoedklus toch tijdig opgelost.

Opwaardering naar 3 Kilovolt

Er liggen plannen klaar om de komende jaren het aantal treinen fors uit te breiden. Hoofd ontwerp Klaas Hofstra gaf eerder aan Treinreiziger.nl al een doorkijkje naar de dienstregeling 2030. Hofstra vertelde toen al dat het vooral op het gebied van de energievoorziening kan gaan knellen. Tot 2030 kan dit opgelost worden door het bijbouwen van extra onderstations, maar op middellange termijn is het nodig dat de stroom op de bovenleiding (nu 1500 volt) wijzigt naar 3kV. ProRail pleit er nu voor om die beslissing zo snel mogelijk te nemen.

Voordelen 3 Kilovolt

Met 3 Kilovolt is er meer vermogen beschikbaar waardoor er meer, snellere en of langere treinen mogelijk worden. ProRail pleit al heel lang voor het opwaarderen van de spanning, maar tot nu toe tevergeefs. De spoorbeheerder wil nu dat de politiek haast maakt met de besluitvorming. Als er een besluit wordt genomen, wordt het voor vervoerders mogelijk om daar rekening mee te houden met nieuwe bestellingen. Treinen ombouwen is relatief duur, maar dat geldt niet als treinen direct worden gebouwd voor de juiste spanning.

De bekende betonnen bogen-portalen op de Gooilijn tussen Utrecht en Hilversum. Hier zien we het station van Hollandse Rading. (Foto: A.J. van der Wal)

Bron: Treinreiziger