Standaard de keuze maken voor dubbeldekstreinen tijdens een aanbesteding is niet vanzelfsprekend. Dit type materieel is minder toegankelijk en belast de spoorweginfrastructuur zwaarder dan enkeldeks-materieel laat staatssecretaris Stientje van Veldhoven weten aan de hand van Kamervragen van de CDA en D66.

Dit blijkt uit een analyse van de NS die in opdracht van de staatssecretaris is uitgevoerd. Naast dat dubbeldekstreinen niet geschikt zijn voor goede toegankelijkheid voor mindervaliden, heeft dit materieel ook een zwaardere aslast dan enkeldeks-treinstellen en is het niet geschikt voor de HSL-lijn.

CDA en D66: "Kiezen voor dubbeldekkers"

Al eerder pleitten CDA-Kamerlid Mustafa Amhaouch (CDA) en D66-Kamerlid Rutger Schonis (D66) ervoor om bij de aankoop van nieuw spoorwegmaterieel voor dubbeldekkers te kiezen. Vooral het bereiken van het 'spoorplafond' in 2027 zou voor de Kamerleden een noodzaak zijn om dubbeldekkers standaard te verplichten bij de aanschaf van nieuwe treinen.

Vergelijking dubbeldeks- enkeldekstreinen

De NS heeft laten weten dat er vanwege de genoemde bezwaren, bij de aankoop van de Intercity Nieuwe Generatie-treinen (ICNG) ook bewust is gekozen voor enkeldekstreinen. Deze treinen zijn makkelijker zelfstandig toegankelijk, en bovendien kunnen mindervaliden hier zich makkelijker bewegen. Ook de aslast vergeleken met een dubbeldekker is minder, waardoor de infrastructuur minder zwaar wordt belast. Daarnaast blijkt uit klantonderzoeken dat dubbeldekkers 'als minder comfortabel' zouden worden bevonden doordat deze schommelen, minder bewegingsruimte op het bovendek bieden en onoverzichtelijk zijn.

De vervoerder benadrukt wel dat een dubbeldekstrein meer capaciteit heeft dan een enkeldekstrein en daardoor beter in te zetten is voor ritten met korte perrons waar het relatief drukker is dan normaal.

Ook zijn dubbeldekkers op de HSL-Zuid niet geschikt vanwege de beperkte ruimte voor de tweede transformator en hoogspanningsschakelaar, die voor de 25kV-spanning van de HSL-lijn geschikt zijn. Gezien de toegankelijkheid van de trein zou deze zich op het dak moeten bevinden, en voor dubbeldekstreinen zou hier weinig ruimte voor zijn. Uit onderzoek van de NS is er geen enkele bouwer met een trein op de markt die hier aan voldoet. Al eerder is uit de parlementaire Fyra-enquete gebleken dat de NS niet meer wil afwijken van marktstandaarden.

Langere treinen

De NS geeft aan dat ze de aankomende groei willen opvangen met langere treinen en door het verhogen van de frequentie. Ook hebben ze momenteel als enkeldekstrein 79 stellen van de ICNG van treinbouwer Alstom in bestelling staan. Deze zal in 2021 in dienst moeten gaan, en geleidelijk het getrokken ICR-materieel op de HSL moeten vervangen.

Later in 2025 zullen er twintig speciale ICNG-treinen in dienst worden gesteld die ook de getrokken rijtuigen in de Intercity Brussel moet vervangen.

Foto: Delft Trains