Terugblik naar 2017: Grensstation Emmerich

Station Emmerich is een grensstation in Duitsland dat het eerste Duitse station is als je na Arnhem bij Zevenaar de grens overgaat. Het forse station ziet er vervallen uit en is voorzien van diverse oude niet meer in gebruikzijnde sporen. De enige trein die er momenteel stopt is de RE19 die ook beter bekend staat als de Abellio Rail NRW tussen Arnhem en Düsseldorf.

Het station noemt zichzelf ook Emmerich am Rhein, waarbij op het gebouw van de nabijgelegen verkeerspost de plaatsnaam Emmerich prijkt. Het station oogt vervallen, verkeert in een slechte bouwkundige staat en is nogal vervuild. Maar desondanks is het nog wel actief, al is het maar voor een enkele treindienst die er elk uur per richting rijdt, en een aantal regionale bussen.

De directe omgeving van het station kenmerkt zich door veel in onbruik geraakte en overwoekerde sporen wat geen florisante aanblik is voor de levendige stad Emmerich. Van het station wordt enkel  een (oud) middenperron nog gebruikt en er is een klein, nieuw perron aangelegd. Aan het einde van deze reportage hebben we dan ook een fotoreportage geplaatst die lieten zien hoe station Emmerich er tijdens ons bezoek in 2017 uitzag.

Spanningswisseling

Op het emplacement van Emmerich bevond tussen 1966 en 2016 zich de bovenleidingssysteemwissel tussen de in Nederland gebruikte 1,5 kV gelijkstroom en de in Duitsland gebruikte 15 kV wisselstroom voorzien van 16,7 Hz .

De spanning op de bovenleiding was vanuit een commandocentrum instelbaar. Treinen uit Duitsland konden binnenkomen onder Duitse spanning, treinen uit Nederland onder Nederlandse spanning. Na het afkoppelen van de locomotief kon deze op zijn eigen bekende spanning omrijden en weer vertrekken, waarna de andere locomotief op zijn beurt ook weer onder zijn eigen spanning de treinrit kon voorzetten. Ditzelfde is ook mogelijk op de grensstations van Venlo en Bad Bentheim in Duitsland.

In de nieuwe situatie rond Emmerich is er sinds juli 2016 bij Elten, net over de Duitse grens voor Emmerich, een spanningssluis in gebruik genomen, waarmee de spanningswisseling op station Emmerich overbodig werd. Elektrische treinen rijden sindsdien vanuit Duitsland tot Elten al onder de Duitse 15 kV wisselstroom. Bij Elten wordt omgeschakeld naar 25 kV wisselstroom, de spanning van de Betuweroute. Voor treinen die richting Arnhem rijden is op het emplacement Zevenaar Oost een tweede spanningssluis gerealiseerd tussen Duitse 25 kV wisselstroom en Nederlandse 1,5 kV gelijkstroom.

Treinen met spanningswisseling

Om even terug in de geschiedenis te graven, is de vroegere EuroNight en CityNightLine een voorbeeld van een trein waarbij er in Emmerich van spanning en de bijbehorende locomotief werd gewisseld. Deze treinen reden vroeger richting Warschau, Moskou, Praag en Kopenhagen.

De later nog als tot in 2016 enige overgebleven CityNightLine richting Milaan en Zürich werd getrokken door een locomotief die zowel onder de Nederlandse als Duitse spanning kan rijden, waardoor een wisseling van de locomotief niet nodig was.

Naast deze genoemde nachttreinen zijn er ook nog de ICE-treinen van NS International en DB Fernverkehr die niet stoppen te Emmerich, maar pas in Oberhausen een tussenstop maken; deze reden over de omschakelbare sporen als ware het dat ze door een spanningssluis rijden.

Treinverbindingen met Nederland

Emmerich heeft vroeger een belangrijke rol gespeeld voor het regulier treinverkeer van en naar Nederland, maar in 2000 kwam daar een eind aan omdat de verbinding niet meer rendabel was. De enige vervangende mogelijkheid om van Emmerich naar Arnhem te reizen was een combinatie van (buurt)bus en de Nederlandse trein. Hiermee was de reiziger dan ongeveer 1 uur en 12 minuten onderweg. Via Doetinchem duurde de reis met het openbaar vervoer zelfs 1 uur en 24 minuten. Daarnaast waren deze verbinden niet altijd even frequent over de hele week, waardoor er in de avond en op zondag geen verbinding mogelijk was.

Vanaf 10 december 2005 ging er als proef weer een stoptrein tussen Arnhem en Emmerich rijden welke geëxploiteerd werd door Syntus. De proef waarbij er tijdens het weekend dagelijks vier slagen  gereden werden zou twee jaar duren. Wegens tegenvallende resultaten, onbekendheid en ongunstige vertrektijden, werd de proef reeds na een half jaar, op 1 juni 2006 alweer beëindigd.

Bijna elf jaar later ging er weer een trein rijden. Vanaf 6 april 2017 ging de Rhein-IJssel-Express geëxploiteerd door Abellio Rail NRW rijden. Deze treindienst is ook beter bekend als de RE19 uit Düsseldorf welke sindsdien verlengd is naar Zevenaar en Arnhem Centraal, welke volgens een uursdienst rijdt.

Fotogalerij

De RE19 tussen Arnhem - Emmerich en Düsseldorf (Foto: Treinenweb)
Het sporenemplacement met de kenmerkende Duitse bovenleidingsmasten
Het perron op het station van Emmerich
De verlaten parkeerplaats bij het station
Een overwoekerd stootjuk met een rood waarschuwingsbord
De sporen van Emmerich in de richting van Zevenaar
Een verlaten schuurtje of transformatorhuisje op het station
De sporen van Emmerich, waar vroeger de bovenleidingsspanning kon wisselen
Het verkeersleidingsgebouw van Emmerich welke leeg staat
Een oud en verlaten spoor met een overwoekerd stootjuk
Vervoerder VIAS heeft de RE19 treindienst van Abellio overgenomen.
Het is verboden om over de sporen te lopen