Vanaf aanstaande 1 juni geldt er een voorlopige mondkapjes-plicht in het gehele openbaar vervoer. Op internet lezen we nog veel onduidelijkheid bij reizigers, en daarom willen we hier meer duidelijkheid in brengen. De adviezen die hier zijn gegeven zijn afkomstig van zowel de Rijksoverheid als het RIVM.

Waarom wordt het dragen van een mondkapje verplicht?

Door de versoepeling van de Corona-maatregelen is de verwachting dat de drukte in het openbaar vervoer de komende weken geleidelijk toenemen. Tot 1 juni geldt voor iedereen van 13 jaar en ouder een advies een niet-medisch mondkapje in het openbaar vervoer te dragen, maar vanaf aanstaande maandag 1 juni is het verplicht voor reizigers van 13 jaar en ouder om deze te dragen.

Een niet-medisch mondkapje zorgt ervoor dat je niet jezelf, maar de mensen rondom jouzelf  beschermt, zolang het op zorgvuldige wijze wordt opgezet en wordt gedragen. Het dragen van een niet-medisch mondkapje is altijd een aanvulling op de andere hygiënemaatregelen. Zo moet er nog steeds gehouden worden aan de anderhalve-meter maatregel, het wassen van de handen, niet schudden van handen en het niesen in de elleboog, en het thuis blijven als je verkouden voelt of ziek bent.

Helpt een mondkapje wel?

De RIVM heeft eerder al aangegeven kritisch te zijn over het gebruik van mondkapjes. Ook als de 1,5 meter afstand niet werkbaar is, zoals in het openbaar vervoer. Zo wordt er gesproken dat mondkapjes hooguit 5 tot 10 procent van de besmettingen tegen zullen gaan.

Uit onderzoek blijkt weliswaar dat niet-medische mondkapjes enigszins kunnen bijdragen aan het beperken van de verspreiding, maar toch 40 tot 80 procent van de diverse minuscule druppels zullen doorlaten, afhankelijk van de stof.

Ook het Outbreak Management Team (OMT) kijkt neutraal naar het gebruik van de gezichtsmaskers. Ze gaven in de politiek aan dat ze niet positief er tegenaan keken, maar ook niet negatief. Uiteraard is het wel van belang dat het mondkapje op de juiste manier gedragen wordt.

Is een mondkapje verplicht in het openbaar vervoer? 

Ja, vanaf 1 juni 2020 dienen reizigers die gebruik maken van de bus, trein, tram en metro en op de veerboten, gebruik te maken van een mondkapje. Dit geldt voor reizigers van 13 jaar en ouder en OV-personeel. Gebruik daarvoor een niet-medisch mondkapje of een zelfgemaakt mondkapje. Mondkapjes die gecertificeerd voor de zorg zijn, mogen niet gebruikt worden in het openbaar vervoer.

Waneer moet ik deze dragen?

In het openbaar vervoer is het dragen van een niet-medisch mondkapje verplicht tijdens het reizen met het vervoersmiddel. Op de perrons of bij de haltes is het niet verplicht om deze te dragen. Zet het mondkapje ruim voor het instappen op, zodat het instappen veilig en snel zal verlopen. Pas als je bent uitgestapt mag je het mondkapje afzetten. Deze kan je vervolgens weggooien bij het rest-afval of de grijze container. Ook als ze versleten zijn dien je ze direct weg te gooien. Als het een herbruikbaar mondkapje is moet deze op 60 graden worden gewassen.

Wat voor mondkapje moet ik dragen?

Een ongebruikt niet-medisch mondkapje zonder filter, bijvoorbeeld van katoen, is voldoende. Mondkapjes die worden verkocht in bijvoorbeeld supermarkten en drogisterijen kunnen worden gebruikt in het openbaar vervoer. U kunt ook zelf een mondkapje maken. Bekijk de voorbeeldinstructie  van de overheid voor het maken van een eigen niet-medisch mondkapje.

Een sjaal, het gebruik van een kraag van een jas of bijvoorbeeld mondkapjes gemaakt van een sok zijn niet toegestaan in het openbaar vervoer.

Hoe zet ik het mondkapje op?

Het mondkapje dient met zorg te worden behandeld. Let er op dat je bij het opzetten schone handen hebt. Gebruik de elastieken aan de zijkant en zet de gezichtsbescherming in één keer op. Raak niet het mondkapje aan. Bij het afdoen dient dit bij de elastiekjes te gebeuren. En leg het mondkapje niet ergens op een tafel. Dat is namelijk onhygienisch.

Waar kan ik geschikte mondkapjes vinden?

Mondkapjes zijn momenteel verkrijgbaar bij webwinkel Bol.com, de drogisterijketens Kruidvat, Etos (ook op de stations) en Trekpleister en de HEMA. Ook bij andere winkels op straat kan je ze vaak in de schappen tegenkomen.

Voordat of tijdens je reis zijn de mondkapjes ook verkrijgbaar op het station, of in speciale verkoopautomaten waarin ook vaak snacks of frisdrank in te vinden is. Op het station bij de Kiosk en de StationsHuiskamer is het mogelijk om mondkapjes en desinfectiemiddel te kopen.

Mag ik ook eten in de trein?

In het besluit van de Rijksoverheid en het RIVM is vastgesteld dat er geen verbod op het nuttigen van eten en drinken in de trein komt. Wel wordt er aangegeven dat het niet de bedoeling is om een complete maaltijd te nuttigen. Het eten van een koekje, een snoepje of een drankje kan geen kwaad. Wel wordt het aanbevolen om daarna een nieuw mondkapje op te doen. In het algemeen zouden wij adviseren om bij voorkeur de versnapering op het station, de halte of daarbuiten te nuttigen.

En wat als ik geen mondkapje opzet tijdens het vervoer?

Het niet dragen van een mondkapje kan door OV-presoneel beboet worden met een bedrag van 95 euro. In eerste instantie zal het OV-personeel niet direct een boete uitdelen en eerst de reiziger attenderen op de regelgeving van de mondkapjes. Reizigers die geen mondkapje bij hebben, zullen verzocht worden hun reis te onderbreken om mondkapjes te regelen. Reizigers die geen gehoor geven aan de eis zullen uiteindelijk beboet worden.

Waar moet ik in de trein zitten?

Vanaf 1 juni mogen de treinen maximaal voor 50 procent bezet worden. Dit houdt in dat enkel de stoelen aan de raamzijde gebruikt mogen worden. Deze stoelen zijn aangegeven met een groene sticker. De overige stoelen mogen niet voor personen gebruikt worden. Ook niet door gezinsleden.

Kort samengevat:

• De trein is geen 'uitje'
• Blijf thuis als je verkouden bent, of als je ziek bent
• Mondkapjes in het OV zijn vanaf 13 jaar verplicht.
• Mondkapjes mogen geen medische mondkapjes zijn.
• Denk om je hygiëne en die van het mondkapje.
• Gooi na de rit het mondkapje weg.  Of als het een herbruikbare is, was deze op 60 graden.

Fotogalerij