In 2029 zal er een grote tegenvaller voor treinreizigers in Zeeland zijn. Gedurende vier maanden zullen geen treinen rijden tussen Goes en Vlissingen. De Zeeuwse spoorlijn is door het kabinet gekozen als proeftraject voor een landelijke test van een nieuwe versie van het ERTMS-signaleringssysteem.

Het kabinet is zich ervan bewust dat Zeeland de laatste jaren te maken heeft gehad met veel problemen op het spoor en dat deze proef aanzienlijke impact zal hebben op de bereikbaarheid van de provincie. Daarom is een uitgebreid pakket maatregelen aangeboden om de overlast te verminderen.

Zeeland als proeftraject

De provincie Zeeland is geselecteerd voor de proef met het nieuwe ERTMS-signaleringssysteem omdat zowel goederen- als NS-treinen gebruikmaken van dezelfde spoorlijn, en de impact van de proef hier relatief kleiner is dan in andere delen van het land. Daarnaast kan Zeeland makkelijk geïsoleerd worden van het hoofdspoor omdat deze enkel aan aansluiting biedt bij Roosendaal.

Hoewel het systeem uiteindelijk de betrouwbaarheid van de treinverbinding zal verbeteren, moeten reizigers in Zeeland eerst rekening houden met een langdurige periode zonder treinen. Staatssecretaris Chris Jansen (PVV, openbaar vervoer) waarschuwt daarnaast voor mogelijke kinderziektes en verstoringen in de periode na de invoering.

Gedeputeerde Van der Maas van Provincie Zeeland betreurt dat de provincie moeilijk bereikbaar zal zijn, maar legt zich erbij neer. "Maar ik kan hoog en laag springen, het is toch het ministerie dat samen met NS en ProRail besluit. We hebben daarna in onderhandelingen wel een compensatiepakket kunnen bedingen."

Staatssecretaris Janssen heeft in een brief aan de provincie laten weten dat hij bij is met de opstelling van de provincie. "Ik ben mij er terdege van bewust dat de inrichting van een proefbaanvak voor ERTMS in Zeeland in de eerste periode negatieve impact kan hebben op het Zeeuwse OV-systeem - en daarmee op de Zeeuwse reizigers - en dat u hier derhalve kritisch tegenover staat. Daarom ben ik uw college zeer erkentelijk dat u zich constructief opstelt om dit met bovenstaande afspraken draagbaar voor de reiziger te maken en passend bij de toekomstplannen voor het ov in Zeeland.”

Maatregelen

Een van de maatregelen om de hinder voor reizigers te beperken is een ruim opgezette dienst met vervangend busvervoer. Er komt ook een expresdienst tussen Vlissingen, Middelburg en Goes, en het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat draagt ruim 2 miljoen euro bij aan scholierenbussen. Daarnaast beloven NS en ProRail voldoende OV-fietsen beschikbaar te stellen op diverse stations, ook na de werkzaamheden, voor een periode van minstens drie jaar.

De provincie heeft daarnaast afspraken gemaakt met het Rijk over bijdragen aan twee spoorprojecten. Den Haag betaalt 3,5 miljoen euro mee aan een viaduct over de Zanddijk bij Yerseke en draagt een half miljoen bij aan de aanpassing van de overweg Nieuwe Kraaijertsedijk bij Lewedorp, wat belangrijk is voor de bouwroute naar Waterpark Veerse Meer. Deze projecten zijn bedoeld om de overlast voor omwonenden te verminderen.

Zeeland heeft een ook onderwijspakket binnengehaald om jongeren op te leiden voor toekomstig spooronderhoud, specifiek gericht op het ERTMS-systeem. Dit moet zorgen voor een duurzame opleiding, waardoor Zeeuwse jongeren kunnen werken aan de invoering en het onderhoud van het systeem. Het pakket heeft een waarde van 1 tot 3 miljoen euro.

Hanzelijn afgevallen als proeftraject

Voorheen was het plan dat het testtraject plaats zou vinden op de Hanzelijn tussen Lelystad en Zwolle.  In het najaar van 2022 werd bekend gemaakt dat er in 2027 testen met dit signaleringssysteem zouden gaan plaatsvinden. Hierbij zou het traject voor langdurige periode gesloten zijn voor het reguliere treinverkeer. Maar vanwege de drukte op het traject en het nationale belang van de spoorlijn heeft de vorige staatssecretaris Heijnen in mei van dit jaar besloten om de plannen van tafel te schuiven.