De Fyra-treinen waren perfect in orde, stelt de topman van de Italiaanse treinbouwer en V250-fabrikant AnsaldoBreda Maurizio Manfellotto donderdag tegenover de enquêtecommissie, die de feiten van het Fyra-debacle boven water wil krijgen.

De topman beweerde dat de treinen steeds beter presteerden, nadat ze in 2012 uiteindelijk in gebruik werden genomen. Het enige wat nog nodig was zou de finetuning zijn. "De trein was perfect in orde".

Afdekplaat

Een paar weken nadat de trein in de officiële dienst ging rijden tussen Breda en Brussel werden de treinen al weer butein dienst gesteld doordat er een afdekplaat van de trein was afgevallen door sneeuw op het spoor. Hier begreep Manfellotto niets van. Volgens hem waren de treinen door alle keuringsinstanties goedgekeurd. "Als er zoveel problemen waren, waarom werden ze dan door alle instanties goedgekeurd?"

De topman erkende dat het nooit mag gebeuren dat een afdekplaat van de trein valt, maar dit werd volgens hem veroorzaakt door onverantwoord gebruik. Zo zou er volgens hem te hard zijn gereden in de sneeuw en werden ijsklompen niet verwijderd. De commissie stelde echter dat de Thalys-treinen toendertijd wel op volle snelheid konden rijden.

'11 Miljard euro in rook op'

Ook beweerde hij dat Nederland een door hem aangedragen oplossing heeft afgewezen waardoor er 11 miljard euro "in rook is opgegaan". Hij kwam zelf ook met de vermoedens dat er andere motieven speelde om de samenwerking tussen de NS en AnsaldoBreda te beeindigen.

NS-Directeur Merel Vroonhoven noemde dit echter onzin. Volgens haar werd er door de Italiaanse fabrikant juist cynisch gereageerd op het door de NS aangedragen verbeterplan. De situatie werd volgens haar door AnsaldoBreda veel te rooskleurig voorgesteld.

Fel uithalen

De Italiaanse topman Manfellotto had geen moeite met harde woorden, en haalde fel uit naar de NS. Zo zou de NS-dochter NS FSC, die verantwoordelijk was voor tekenen van het koopcontract voor de treinen, 'incompetent' zijn.  Ook verbaasde het hem dat er bij het bedrijf een totaal gebrek aan technische kennis was en dat technici van AnsaldoBreda hen moest uitleggen wat ze moesten doen.

Volgens Manfellotto was de samenwerking tussen NS FSC en AnsaldoBreda zeer moeizaam. Zo zou AnsaldoBreda behoorlijk onder druk zijn gezet en er was weinig tijd om te testen.

Communicatie

De communicatie liep volgens manfellotto allesbehalve soepel. Diverse uitnodigen met de directie van de NS zouden zijn afgeslagen. "Ik heb nog nooit zoiets meegemaakt. We zijn toen maar doorgegaan, omdat ik het risico liep boetes te krijgen", aldus Manfellotto, die de houding van NS FSC 'bureaucratisch' noemde. "Ik vind het eigenlijk nog knap dat we die treinen zo snel hebben kunnen leveren."

Ook het contact met onderhoudsbedrijf NedTrain verbaasde de onderzoekscommissie. Zo zou Ansaldobreda nooit contact hebben gekregen met NedTrain. Volgens Nedtrain waren de Fyra-treinen van dermate matige kwaliteit dat de onderhoudswerkzaamheden enorm moesten worden opgeschroefd. De Italiaanse topman noemde dit het 'afschuiven' van verantwoordelijkheid.

Ook het contact met de Belgische spoorwegen (NMBS) was zeer stroef. Hij zij dat hij nooit met NMBS-eigenaar Marc Descheemaecker heeft gesproken, en dat hij keer na keer een voicemailbericht kon achterlaten. Ook was er nadat de Belgen zich terugtrokken uit het Fyra V250-project, zou de NS volgens Manfelotto ook niet meer bereikbaar zijn geweest.

Vertraging

De Italiaanse eigenaar van AnsaldoBreda had geen verklaring voor de enorm opgelopen vertraging van de levering van de treinen. Wel zou deze volgens hem niet bij AnsaldoBreda zelf hebben gelegen, maar was het te wijtten aan de Nederlandse en Belgische opdrachtgevers. Zo zou de inbouw van de ERTMS-installatie voor de spoorbeveiliging een belangrijke reden zijn geweest voor de vertraging, zo stelde hij.

Ervaring

De topman heeft tegevnover de Fyra-commissie verklaard dat AnsaldoBrda wel ruime ervaring had met de bouw van hogesnelheidstreinen, terwijl dat door Marc Descheemaecker juist eerder werd tegengesproken. Hij zou hebben gezegd dat de Italiaanse treinenbouwer 'nul' ervaring zou hebben.

Manfellotto stelde echter: "In 1996 reden we al met treinen van 230 kilometer per uur. Die treinen worden nog steeds gebruikt en vormen 70 procent van de totale vloot aan Italiaanse hogesnelheidstreinen". Hierop vervolgde hij dat de Fyra-treinen op dit platform zouden zijn gebouwd.

Foto: O. Stappers