Zowel goederenvervoerders en personenvervoerders maken zich zorgen over de betaalbaarheid en de beschikbaarheid van het spoor. Zij vinden de vergoeding om gebruik te mogen maken van het spoor te hoog. Ook vinden zij dat er te weinig capaciteit beschikbaar is. Deze capaciteit staat extra onder druk doordat ProRail op veel plekken onderhoud pleegt.

Dat meldt de Autoriteit Consument & Markt (ACM), die vandaag de Spoormonitor 2016 heeft gepubliceerd. Hierin schetst de ACM recente ontwikkelingen in de Nederlandse spoorsector en worden de resultaten van een stakeholdersonderzoek gepresenteerd waarbij onder meer spoorbedrijven en reizigersorganisaties hun visie hebben gegeven op het spoorvervoer.

Nader onderzoek

Henk Don, bestuurslid van de ACM: “Als toezichthouder op het spoor willen wij weten of de geuite zorgen terecht zijn. Daarom gaan wij in 2017 nader onderzoek doen naar de manier waarop ProRail omgaat met de beschikbare capaciteit op het spoor. De ACM gaat in 2017 ook beoordelen of ProRail de gebruiksvergoeding op de juiste wijze berekent.”

Hogere infraheffing

Vervoerders betalen aan ProRail een vergoeding om gebruik te mogen maken van het spoor. De gebruikersvergoeding is door kabinetsbeleid (Rutte I, 2012) de afgelopen jaren ook fors toegenomen. Zo betaalde NS in 2010 nog 246 miljoen euro om op het Nederlandse spoor te mogen rijden, in 2016 is dat toegenomen naar 383 miljoen euro. Een toename van meer dan 50%. Doordat de infraheffing fors omhoog is gegaan, is ook de prijs van het treinkaartje harder dan gemiddeld gestegen.

Kilometerheffing

De tarieven van gebruiksvergoedingen voor het spoor liggen voor Nederland en Duitsland ongeveer op een gelijk niveau. “Echter, opgemerkt moet worden dat het spoorvervoer met name concurreert met het wegvervoer. In Duitsland betalen vrachtauto’s ‘maut’, (kilometerheffing), in Nederland niet. Dat trekt de concurrentie tussen weg en spoor in Nederland scheef” concludeert KNV de werkgeversorganisatie voor het spoorgoederenvervoer. Volgens KNV moet de infraheffing voor de trein met 40% dalen zolang er geen sprake is kilometerheffing voor de weg.

Marktordening

Personenvervoerders die willen toetreden tot het Nederlandse spoor maken zich zorgen over de kansen die zij krijgen om mee te dingen naar aanbestedingen in het spoorvervoer, schrijft de ACM. Het kabinet heeft een onafhankelijke commissie de opdracht gegeven voor een onderzoek naar verschillende scenario’s voor de ordening op het spoor na 2024. In dat jaar loopt de huidige concessie voor het personenvervoer over het hoofdrailnet af. De ACM brengt op verzoek van de Tweede Kamer advies uit bij het rapport van de commissie.

Spoor steeds voller

Het Nederlandse spoor wordt ook steeds voller. Het personenvervoer over het spoor laat een stijging zien van 144,8 miljoen treinkilometers in 2014 naar 145,6 miljoen kilometer in 2015 en 147 miljoen kilometer in 2016. Het aantal treinkilometers voor spoorgoederenvervoer stijgt van 10 miljoen kilometer in 2014 naar 10,6 miljoen in 2015 en 11 miljoen in 2016.

Foto: Treinenweb

Bron: Treinreiziger