De NS en ProRail breiden vanaf het najaar het aantal geltreinen uit om herfsthinder voor reizigers te beperken. Deze aangepaste treinen smeren een speciale gel -het zogenaamde Sandite bestaande uit zand, metaaldeeltjes en aardappelzetmeel- op het spoor. Hiermee moet het doorslippen van de wielen, wat 'vierkante wielen' veroorzaakt tegen worden gegaan.

De NS meldt dat er het aantal geltreinen dit jaar is uitgebreid van 10 naar 12 stuks. Vanaf 9 oktober zullen ze in worden gezet. Het gaat dan vooral om normale reizigerstreinen die een gel-spuitmachine als extra toevoeging hebben gekregen.

Vierkante wielen

Als in de herfst de bladeren van de bomen vallen, komen deze ook op het spoor terecht. Doordat het in deze periode erg vochtig is, en dat treinen over de bladeren heen rijden onstaat er een soort pulp. Hierdoor ontstaan er uiteindelijk gladde sporen, waardoor de wielen van de treinen kunnen doorslippen. Dit maakt het lastig om op de dienstregeling te rijden omdat treinen dan minder snel kunnen optrekken. Om vertragingen alsnog te voorkomen heeft NS op sommige trajecten een marge van een minuutje extra genomen, waarbij de vertrektijden dus iets eerder zijn dan gewoonlijk.

Niet alleen kunnen treinen later op hun bestemming aankomen vanwege het doorslippen, ook  kunnen de wielen van de treine beschadigd raken. Met het doorslippen krijgen de wielen ook vlakke plaatsen op de wielbanden. Dit zorgt uiteindelijk een onprettige ligging op het spoor, doordat de trein hobbelt.  In zulke gevallen moeten deze treinen naar de werkplaats moeten voor reparatie waarbij de wielen opnieuw ronden worden geslepen. Dit gebeurt op de zogeheten 'kuilwielenbank', die bij diverse onderhoudswerkplaatsen in ons land te vinden is.

De NS heeft extra medewerkers achter de hand om –indien nodig in ploegendiensten– deze wielen te repareren.  Volgens de NS heeft niet alleen het spoor van Nederland last van bladval, maar ook wordt Sandite bijvoorbeeld gebruikt door de spoorwegen in Ierland en Groot-Brittannië.

Sandite

De speciale geltreinen smeren een gel -het zogenaamde Sandite bestaande uit zand, metaaldeeltjes en aardappelzetmeel- vanuit de trein op het spoor. Dit maakt de sporen minder glad, wat ervoor zorgt dat de treinen beter volgens de dienstregeling kunnen rijden. ProRail en NS hebben twaalf treinen voorzien van een installatie die de gel over de rails verspreid. Acht daarvan zijn reguliere reizigerstreinen. Deze worden met via een mobiele verbinding aangestuurd, zodat de gel op de juiste locaties over de rails wordt gesmeerd. Vier andere treinen zet ProRail klaar op strategische locaties, zoals Eindhoven, Roosendaal en Amersfoort zodat die flexibel ingezet kunnen worden waneer het nodig is.

Ook als extra maatregel heeft ProRail rondom bepaalde trajecten speciale bladvangers aangebracht die bladeren van de rails moeten houden. Ook hebben ze ervoor gezorgd dat er bomen gesnoeid zijn, en dat er voldoende storingsmonteurs klaarstaan als een storm over het land trekt, wat in deze periode zorgt voor extra bladval.

Foto: Nederlandse Spoorwegen